کتاب سرمایههای ماندگار (روشهای تامین مالی خیریهها و سازمانهای مردم نهاد) به قلم دکتر مهدی طغیانی و محمدمهدی کاظمی در سال ۱۳۹۹ توسط انتشارات مهرستان اصفهان و به همت بنیاد خیریه راهبری آلا منتشر شد.
این کتاب از پنج فصل چهارچوب کلی جمع آوری اعانه، مباحث اخلاقی و رفتاری در مواجهه با خیرین، راهکارهای جمعآوری اعانه و ارتباط سازمان با خیرین، اصول مدیریت موسسههای غیر انتفاعی و مواجهه غیر انتفاعیها با بحرانها تشکیل شده است.
در مقدمه از این اثر به عنوان راهنمایی برای موسسات غیر انتفاعی یاد شده است و هدف نویسندگان از نگارش کتاب فراهمآوری اطلاعاتی در زمینه راهاندازی و توسعه و تجدید برنامههای جمع آوری اعانه از اشخاص خیر برای سازمانهایی است که گردش مالی کمی دارند، عنوان شده است.
در این اثر کارهای سازمانها به دو شاخه اصلی تقسیم میشود:
- تجهیز منابع یا فعالیتهایی که با ورود سرمایه به سازمان مرتبط است.
- تخصیص منابع یا فعالیتهایی که با خروج سرمایه از سازمان مرتبط است. بر طبق این دستهبندی کتاب درباره مسائل مربوط به تجهیز منابع است.
فصل اول کتاب به کلیاتی درباره فضای غیر انتفاعیها، مبانی واصول مهم مرتبط با جمع آوری اعانه میپردازد. مباحث این فصل به سه بخش تقسیم شده است:
بخش اول به تعریف اصطلاحات، تاکید بر اهمیت کمکهای مردمی در برابر کمک شرکتها و لزوم آن، کلیاتی درباره ویژگی خیرین، نکتههایی درباره جمع آورنده اعانه و پروسه جمع آوری اعانه اختصاص دارد.
در بخش دوم در خصوص اصول جمع آوری اعانه و یکی از اصول بسیار مهم در این زمینه، یعنی توجه به افزایش کمک دهندهگان و خیرین به جای افزایش میزان کمک و اعانه صحبت شده است.
در بخش سوم نیز با توجه به چهارچوب جامعه مطالعه شده آمریکا، درباره اعضای موسسه غیر انتفاعی، از جمله هیئت مدیره و هیئت مشاوران توضیحاتی داده شده است.
در فصل دوم کتاب با عنوان مباحث اخلاقی و رفتاری در مواجهه با خیرین به تبیین این عنوان یعنی الگوی اخلاقی و رفتاری پرداخته است، تا موسسات غیر انتفاعی با تبعیت از آن بتوانند در مسیر تحقق اهداف خود پیش رود. در این فصل الگوهای اخلاقی و رفتاری پیشنهادی برای موسسه غیر انتفاعی را به دو دسته کلی تقسیم شده است: دسته اول مربوط است به الگوهای اخلاقی که موسسه باید در مواجهه با مردم داشته باشد.
در دسته دوم دو نمونه از مباحث مهم اخلاقی و رفتاری که موسسه غیر انتفاعی در اداره موسسه خود باید به آنها توجه کند شرح داده شده است.
در فصل سوم کتاب که بزرگترین و اصلیترین فصل، ارتباط با خیرین را از دو دیدگاه توضیح میدهد.
نگارنده در قسمت اول شکلهای ارتباطی را که سازمان میتواند برای جمع آوری اعانه از خیرین خود در پیش گیرد بررسی کرده است و در قسمت دوم مراحل ارتباطی سازمان با مخاطبان و خیرین را بیان نموده و در این راستا سه مرحله تعریف شده است: مرحله اول ارتباط سازمان با مخاطب و جذب اوست. دومین مرحله نگهداری و در مرحله سوم سازمان سعی میکند علقه خیر به سازمان و انگیزه او برای کمک را افزایش میدهد.
نویسندگان هدف خود را از نگارش فصل چهارم بیان راهکارهایی برای مدیریت صحیح و کارای موسسه غیر انتفاعی عنوان کردهاند و این فصل را به هفت بخش کلی تقسیم کرده اند. در این بخش ابتدا به دیدگاههای غلط رایج در زمینه مدیریت موسسات غیر انتفاعی اشاره و در ادامه آنها را تصحیح کردهاند و سپس درباره نحوه تعامل سازمان با اعضای خود چند نکته را ذکر نمودهاند.
فصل آخر کتاب به بررسی پنج بخش موسسات غیر انتفاعی از جمله بحران مالی، موسسات غیر انتفاعی در روستاها، نحوه مدیریت موسساتی با کارمندان داوطلب و موضوع ایجاد ائتلاف اختصاص داده شده است.
در نهایت نگارندگان در سخن پایانی کتاب را اینگونه معرفی نموده و پیشنهاد پژوهشهای تکمیلی درمورد این موضوع را دادهاند:
«در این کتاب سعی کردیم در خصوص یکی از دو شاخه اصلی کار غیر انتفاعیها صحبت کنیم؛ یعنی شاخه تجهیز منابع. کلیات فصل اول به همراه مباحثی مقدماتی درباره ارتباط با خیرین که در فصل دوم و چهارم با تفصیلی بیشتر بیان کردیم، همه در این راستا بود و رنگ وبوی وظایف غیر انتفاعیها در تجهیز منابع را داشت. البته در فصل سوم درباره این موضوع به طور مستقیم، ذیل استراتژیهای گوناگون صحبت کردیم. فصل پنجم ترکیبی از مباحث مدیریتی موسسه غیر انتفاعی و راهکارهای جمع آوری کمک و اعانه را در خود گنجاند. موضوعاتی از قبیل کار کردن با کارکنانی که داوطلبانه در موسسه کار میکنند یا مواجهه با بحران را میتوان در حیطه مدیریتی و نیز جمع آوری اعانه در جوامع روستایی یا جمع آوری اعانه از طریق تشکیل ائتلاف را میتوان در حیطه راهکارهای غیر انتفاعی در جمع آوری اعانه دستهبندی کرد.»