منابعی از جمله کتاب «نیروهایی در جهت نیکوکاری»[۱] کار شناسایی خیریههایی با اثربخشی زیاد در آمریکا و کانادا را انجام دادهاند. این کتاب در چاپ اول، دوازده سمن و در مرحلۀ بعد خیریههای بیشتری را معرفی میکند که اثربخشی مطلوبی دارند و سعی میکند رویکردهایی را در این مراکز شناسایی کند که این اثربخشی زیاد را ممکن ساختهاند. در صدر دوازده سمن برگزیدۀ این کتاب، سمن «فیدینگ آمریکا»[۲] قرار دارد. نام این سمن را در لیست خیریههای بزرگ در ردهبندیهای فصل سوم نیز دیدیم. برای مثال در ردهبندی چریتی نویگیتر، این سمن در ردۀ دوم خیریههای اثربخش، از نظر میزان هزینۀ خرجکرده، قرار دارد. طبق اطلاعات وبسایت فوربز[۳]، این سمن در سال ۲۰۱۶، با درآمد ۲/۴ میلیارد دلاری، سومین سمن بزرگ آمریکا بود. به این علت، این سازمان مردمنهاد از نظر شاخصهای دیگر، مثل شاخص میزان سرمایه یا نیروی کار نیز مطرح است. در اینجا، بهعلت سرعت رشد و خدماترسانی به تعداد زیاد افراد، آن را در شاخص اثربخشی معرفی میکنیم.
طبق گزارش مالی سال ۲۰۱۷ فیدینگ آمریکا، مجموع درآمد آن ۲/۸ میلیارد دلار و مخارج آن حدود ۲/۷ میلیارد دلار بوده است. همین طور، این گزارش اعلام میکند که ۹۸ درصد همۀ کمکهای دریافتی مستقیم در برنامههای کمک به نیازمندان مصرف شده است.[۴]
فیدینگ آمریکا سمنی است که شبکهای شامل ۲۰۰ بانک غذا در سطح آمریکا دارد و طبق آمار سال ۲۰۱۸، غذای روزانه بیش از ۴۶میلیون نفر را در آمریکا فراهم میکند.[۵] به علاوه، این سمن برای سیاستهای مبارزه با گرسنگی تبلیغات میکند و در صورت بروز بلایای طبیعی، با فراهمکردن غذا و وسایل لازم به افراد کمک میکند.
در وبسایت سمن فیدینگ آمریکا، داستان زندگی برخی از کسانی که از بانکهای غذا کمک دریافت کردهاند، وجود دارد. برای مثال، خانمی از زندگی خود مینویسد: «من تمام وقت کار میکنم. پسر بزرگ معلولی دارم و از دخترخواهر هفتسالهام هم نگهداری میکنم. در دوران مدرسه، دخترخواهرم ناهار رایگان دارد؛ اما در تابستان، من باید هزینۀ غذا را بپردازم. گاهی مجبورم قبض یا چیز دیگری را کنار بگذارم که فقط بتوانم تا آخر ماه غذا داشته باشم. وقتی مجبور شوم، سراغ بانک غذا میروم. آنها هیچوقت درخواستم را رد نمیکنند. افراد زیادی مثل من زندگی میکنند. آنها زندگی سختی دارند و نمیتوانند برای فرزندانشان غذا تهیه کنند. با وجود اینکه سخت است، میدانم اگر با ایمان قدم بردارم و به مراقبت از خانوادهام و درستکاری ادامه بدهم، اوضاع بهتر خواهد شد. روزهای بهتری در پیش است.»[۶]
- تاریخچه
مفهوم بانک غذایی را اولین بار شخصی بهنام جان وان هنگل (John van Hengel) در فینیکس آریزونا در اواخر دهۀ ۱۹۶۰، مطرح کرد. او کاسبی بازنشسته بود که بهعنوان داوطلب، در آشپزخانۀ مخصوص کمک به گرسنگان کار میکرد و غذا جمعآوری میکرد. روزی با مادری برخورد کرد که برای پیداکردن غذا برای فرزندانش، سراغ سطل زباله سوپرمارکتها میرفت. پیشنهاد آن مادر این بود که جایی باید باشد که غذاها را بهجای دور ریختن در آنجا نگهداری کنند و افراد بتوانند آن غذاها را بردارند، مشابه کاری که بانکها میکنند و پول را برای استفاده در آینده نگه میدارند. با این پیشنهاد، صنعت جدیدی پدیدار شد.
اولین بانک غذا را وان هنگل در فینیکس تأسیس کرد. در سال اول تأسیس، وان هنگل و تیم داوطلب او ۲۷۵ هزار پوند غذا بین نیازمندان توزیع کردند. خبر موفقیت بانک غذا به سرعت منتشر شد و تا سال ۱۹۷۷، در ۱۸ شهر آمریکا بانک غذا تأسیس شده بود. با افزایش تعداد بانکهای غذا، وان هنگل سازمانی ملی برای این بانکها ایجاد کرد. او در سال ۱۹۷۹، شبکۀ بانک غذا را با نام سکند هاروست[۷] تأسیس کرد. در سال ۲۰۰۸، نام این سازمان زنجیرهای بهنام کنونی، یعنی فیدینگ آمریکا، تغییر یافت.[۸]
- مدیریت
در ساختار مدیریتی فیدینگ آمریکا باید متذکر شد که هر بانک غذا سازمانی مردمنهاد با مدیریت مجزاست که عضوی از فیدینگ آمریکا به شمار میرود. فیدینگ آمریکا وظیفۀ فراهمکردن غذای این بانکها را بر عهده دارد و بانکها منابع غذایی دریافتی را بین خیریههای کوچکتر توزیع میکنند. آن خیریهها نیز غذا را آماده میکنند و به دست افراد نیازمند میرسانند. سمن فیدینگ آمریکا حدود دویست نفر را در دفتر شیکاگو و دفتر واشنگتن و دیگر مراکز سطح آمریکا استخدام کرده است. نام حدود سی نفر در سایت سمن در بخش مدیریت ذکر شده است.[۹]
رئیس فیدینگ آمریکا، مت نات (Matt Knott)، از سال ۲۰۱۸، وظیفۀ رهبری شبکۀ بانکهای غذا و نقش طرح راهبرد و نظارت بر عملکرد دفتر مرکزی را بر عهده دارد. بهعلاوه، او بر عملکرد دیگر بخشها و اعضای مجموعه نظارت میکند. او در سال ۲۰۰۸، با عنوان معاون طرح و برنامه به سمن پیوست. سپس، بهمرور ترفیع یافت و به سِمت ریاست رسید. پیش از پیوستن به این سمن، او دوازده سال سابقۀ کار در شرکت پپسیکو را داشت. مت نات مدرک کارشناسی در رشتۀ امور مالی و مدرک کارشناسی ارشد در رشتۀ مدیریت دارد. مدیرعامل فیدینگ آمریکا، کلر بابینو فونتنو (Claire Babineaux-Fontenot)، پیش از پیوستن به این سمن در سال ۲۰۱۸، به مدت سیزده سال در تیم مدیریت والمارت (Walmart) فعالیت داشت. در جوانی، کار داوطلبانه را بسیار تجربه کرده و در سازمانهای غیرانتفاعی نقشهای گوناگونی از جمله عضویت در هیئتامنا را ایفا کرده است. او در رشتۀ حقوق، مدرک دکتری دارد.
- فعالیتها
فیدینگ آمریکا مأموریت خود را غذارساندن به گرسنگان آمریکا از طریق شبکهای از بانکهای غذا در سطح آمریکا و دعوت همگان به مبارزه با گرسنگی برای پایاندادن به آن میخواند. به باور این سمن، در آمریکا بهاندازۀ همۀ شهروندان و ساکنان غذا تولید میشود؛ اما بخش چشمگیری از این غذا هرگز مصرف نمیشود و دور ریخته میشود. در نتیجه، میلیونها کودک و بزرگسال غذای لازم خود را دریافت نمیکنند. بر پایۀ این باور، این سمن میکوشد از کشاورزان و تولیدکنندگان و خردهفروشها غذا جمعآوری کند و به نیازمندان برساند. در عین حال، هدف این سمن این است که به افراد کمک کند آیندهای روشنتر با ایمنی غذایی بهتر بسازند.
هر بانک غذا سازمانی مردمنهاد است که منابع غذایی را جمعآوری کرده و سپس بین خیریههای امداد غذایی توزیع میکند. در واقع، بانک غذا مرکز ذخیره و توزیع غذا برای مراکز کوچکتر است که ارتباط مستقیم با مردم دارند. پس بانک غذا بهطور مستقیم به افراد نیازمند غذا نمیدهد. بانکهای غذایی برای انجامدادن وظایف خود به نیکوکاران و داوطلبان متکی هستند.
فیدینگ آمریکا از منابع گوناگون کمکهایی برای فراهمکردن غذای بانکها جذب میکند و با تنظیم قراردادهایی، اطمینان حاصل میکند این کمکها مستمر خواهند بود. فیدینگ آمریکا برای تهیۀ غذای لازم، با تولیدکنندگان محصولات غذایی، خردهفروشها، شرکتهای توزیع و بستهبندی، کشاورزان، نهادهای دولتی و دیگر سازمانها ارتباط برقرار میکند. کارمندان فیدینگ آمریکا با بانکهای غذا همکاری نزدیک دارند تا غذا را به بانکی برسانند که بیشتر از دیگران به آن نیاز دارد.
بانکهای غذاییِ عضو فیدینگ آمریکا مواد غذایی را دریافت و نگهداری میکنند. بهعلاوه، فیدینگ آمریکا با آموزش و نظارت و تهیۀ تجهیزات بانکهای زیرمجموعه، از نگهداری درست مواد غذایی اطمینان حاصل میکند. سپس، بانکها غذا را بین مراکز کوچکتر توزیع میکنند تا به دست نیازمندان برسد.[۱۰]
طبق گزارش سالانۀ سمن در سال ۲۰۱۷، این سمن موفق شد در مجموع ۴/۲ میلیارد وعدۀ غذایی در این سال به افراد نیازمند اعطا کند. این آمار روندی افزایشی در میزان غذای اهداشده را نشان میدهد. بهعلاوه، در این سال، این سمن غذای بیشتری را از دورریختهشدن نجات داده است. برای این کار، سمن اپلیکیشنی راهاندازی کرد و از فروشگاهها و هتلها و رستورانها خواست غذای اضافی خود را بدون هیچ هزینهای با استفاده از این برنامۀ دیجیتال اهدا کنند. با این روش و راهبردهای دیگرِ نجات غذاهای سالم، حدود ۳/۳ میلیارد پوند غذا از دور ریختهشدن نجات یافت. اگر این مقدار غذا دور ریخته شده بود، معادل تولید سالانه ۱۷۰ هزار اتومبیل، گاز گلخانهای تولید میکرد. در سال ۲۰۱۷، فیدینگ آمریکا در مجموع ۵۶ میلیون دلار به بانکهای غذای زیرمجموعۀ خود اهدا کرده است. این هزینه صرف سرمایهگذاری در فعالیتهای بانکها، دسترسی به غذای بیشتر، طرح یا توسعۀ برنامههای غذایی و یا تبلیغات مؤثرتر شده است.
علاوه بر غذارساندن به نیازمندان، فیدینگ آمریکا فعالیتهای تبلیغاتی و آموزشی گستردهای برای مبارزه با گرسنگی دارد. این سمن سیاستهایی را تبلیغ میکند که در مسیر فعالیتهای مؤسسه است. برای این کار، سمن با قانونگذاران ارتباط برقرار میکند و بر مبنای تحقیقات انجامشده و تجربههای فعالان خود که نیازها و مشکلات خانوادههای نیازمند را میشناسند، به آنها توصیههای سیاستی میکند. در سال ۲۰۱۷، مسئولان تبلیغات این سمن صد هزار فعالیت برای طرح سیاستهای ضدگرسنگی انجام دادند. مثلاً در این سال، سمن برای افزایش بودجۀ برنامۀ فدرال فراهمسازی غذا[۱۱] که چندین میلیون وعدۀ غذایی برای بانکها فراهم میکند، تلاش کرد و توانست تصویبی از کنگره بر مبنای افزایش ۲۵ میلیون دلاری این بودجه بگیرد.
فیدینگ آمریکا برای آموزش و افزایش سطح اطلاعات عموم مردم دربارۀ گرسنگی در آمریکا تلاش میکند تا بتواند همۀ مردم را از حامیان برنامهها و تبلیغات خود قرار بدهد. در سال ۲۰۱۷، دو دوره تبلیغات گسترده در این مسیر اجرا شده است. یکی از آنها با عنوان «کمپین گرسنگی تابستان»[۱۲] برای هوشیار ساختن عموم در زمینۀ کودکان نیازمندی بود که با شروع تابستان از غذای رایگان یا ارزان مدارس محروم میشوند. با همکاری یک بنیاد خیریه، فیدینگ آمریکا در قالب پروژهای، منابعی در دسترس خانوادهها و معلمها قرار داد تا کودکان را در زمینۀ گرسنگی و نوع دوستی آموزش دهند. همینطور، با همکاری فیسبوک، یک وانت بستنیفروشی در شهرهای گوناگون حرکت کرد تا دربارۀ گرسنگی و فعالیتهای بانکهای غذا اطلاعرسانی کند. مسیر حرکت این وانت در فیسبوک بهطور زنده نشان داده میشد. کمپین گرسنگی تابستان در مطبوعات و فضای مجازی بازخورد گسترده و مطلوبی دریافت کرد.[۱۳]
از دیگر طرحهای این سمن در سال ۲۰۱۷، بهبود کیفیت غذاهای توزیعشده با افزایش میزان میوه و سبزیجات تازه، غلات کامل سبوسدار و پروتئینهای سودمند و نیز آموزش افراد در زمینۀ تغذیۀ سالم است. طبق تحقیقات علمی، افراد فقیر بهعلت تغذیۀ نامناسب، بیشتر در معرض بیماریهایی نظیر دیابت قرار دارند. از اهداف مهم این سمن بهبود سلامت افراد نیازمند در کنار فراهمکردن غذای آنهاست. نمونه عملکردهای سمن برای رسیدن به این هدف عبارتاند از: انجامدادن تحقیقاتی بهمنظور شناسایی راهبردهای مناسب برای مبارزه با دیابت با تنظیم نوع غذای بانکها، راهاندازی وبسایتی برای آموزش و فرهنگسازی، همکاری با دانشگاهها برای انجامدادن تحقیقات پیشرفته و اجرای نتایج بهدستآمده در سطح بانکهای غذا از طریق تشویق مدیران به توزیع غذای سالم.
این سمن برای شناسایی علل و حقایق گرسنگی تحقیقاتی انجام میدهد. در سال ۲۰۱۷، فیدینگ آمریکا و مؤسسۀ اربن (امور شهری) دربارۀ گرسنگی بین نوجوانان[۱۴] با همکاری یکدیگر تحقیقاتی انجام دادند. دیگر تحقیقات سمن نیز سعی در شناخت بهتر حقایق زندگی و وضعیت گرسنگان دارد تا بتواند خدمات خود را بهتر با نیازهای آنها تطبیق دهد.
- فیدینگ آمریکا در یک نگاه
فیدینگ آمریکا سمنی بزرگ و شناختهشده در آمریکاست که با هدف کمک به گرسنگان شکل گرفت. این سمن بهتدریج به شبکهای از بانکهای غذا در سراسر آمریکا تبدیل شد که از منابع گوناگون، مثل سوپرمارکتها، هتلها، رستورانها و کافهها یا با استفاده از کمکهای خیر و دولتی غذا جمعآوری کرده و بین نیازمندان توزیع میکند. بهعلاوه، این سمن تبلیغات گستردهای بهمنظور آگاهسازی عموم و سیاستگذاران از آمار و حقایق گرسنگی در آمریکا انجام میدهد و برای کاهش گرسنگی در آینده تلاش میکند. در سالهای اخیر نیز تلاشهایی برای بهبود دیگر جنبههای زندگی افراد مخاطب خود، مثل سلامتی، داشته است. این سمن با همکاری دانشگاهها یا اندیشکدهها، تحقیقاتی انجام میدهد و نتایج آن را منتشر میکند تا از یک سو، تبلیغات خود را بر مبنای این یافتهها مستند کند و از سوی دیگر، در طرح راهبردها و برنامههای آیندۀ خود بهطور مؤثر عمل کند.
[۱] Crutchfield, L. R. & McLeod Grant (2012), Forces for Good: The Six Practices of High-Impact Nonprofits
[۲] Feeding America; www.feedingamerica.org.
[۳] www.forbes.com/companies/feeding-america/#5398390b223f.
[۴] www.feedingamerica.org/about-us/financials/2017-feeding-america-annual-report, pdf.
[۵] www.feedingamerica.org/hunger-in-america.
[۶] www.feedingamerica.org/assets/pdfs/impact-reports/2018-summer-donor-impact, pdf.
[۷] America’s Second Harvest the Nation’s Food Bank Network
[۸] www.feedingamerica.org/about-us/our-history
[۹] www.feedingamerica.org/about-us/leadership
[۱۰] www.feedingamerica.org/our-work/food-bank-network
[۱۱] TEFAP (The Emergency Food Assistance Program)
[۱۲] Summer Hunger Campaign
[۱۳] ۲۰۱۷ Annual Report, “A Hunger for a Brighter Tomorrow”.
[۱۴] “Bringing Teens to the Table and Impossible Choices: Teens and Food Insecurity in America”